Fisikako laborategia, jakin-minera eta sormenera irekitako gune bat

Fisikako laborategia, jakin-minera eta sormenera irekitako gune bat

Albert Einsteinek bere “Ohar autobiografikoetan” aitortzen zuenez, ikaslea zenean, "denbora gehiena Fisikako Laborategian lan egiten zuen, esperientziarekin zuzenean harremanean egoteak liluratuta”. Haren adibidean oinarrituta, gure ikasleei sarrera libreko Fisikako Laborategi bat eskaintzearen alde egin dugu Industriari Aplikatutako Ingeniaritza Fisikoaren graduan. Han egin ahal izango dituzte, ikasketak egiten dituzten denboran, Fisikako 100 esperimentu baino gehiago, diziplina horren adar nagusietan. Horrela, esperimentu berri bakoitza da Fisika presarik gabe esploratzeko eta ikaskuntza prozesuaz erabat gozatzeko aukera bat.

Fenomeno fisiko bakoitza bertatik bertara esperimentatzea funtsezkoa da fisika ikasteko, eta hainbat onura ditu:

1. Baliozkotze esperimentala. Fisika behaketan eta esperimentazioan oinarritzen da. Praktikei esker, teoria eta lege fisikoak baliozkotu daitezke, datu enpirikoak bilduz. Horrek laguntzen du baieztatzen iragarpen teorikoak errealitatera egokitzen direla, eta horrek egiten du Fisika, diziplina zientifiko gisa, fidagarriagoa izatea.
2. Kontzeptu abstraktuak ulertzea. Fisikak, sarritan, kontzeptu abstraktuak maneiatzea eskatzen du, teoria bakarraren bidez ulertzen zailak izan daitezkeen kontzeptuak maneiatzea. Praktikak dira kontzeptu horiek esperimentatzeko eta ikusteko modu zehatz bat, kontzeptuak ulertzen laguntzeko.
3. Trebetasun teknikoen garapena. Fisikako esperimentuek trebetasun teknikoak eskatzen dituzte, hala nola neurketa tresna sofistikatuak manipulatzea, datuak biltzea eta datuak ondoren aztertzea. Trebetasun horiek baliotsuak dira zientzia eta teknologiaren arlo askotan, eta beste arlo batzuetako ikerketara transferitu daitezke.
4. Pentsamendu kritikoa sustatzea. Fisikako praktikek pentsamendu kritikoa sustatzen dute, ikasleei esperimentuen emaitzak zalantzan jartzeko, aztertzeko eta ebaluatzeko aukera ematen baitie. Horrek laguntzen du trebetasun analitikoak garatzen eta datuen eta teoria zientifikoen baliozkotasuna ebaluatzeko gai izaten.
5. Motibazioa eta gogoa. Esperimentu praktikoak egiteak ikasleen interesa eta jakin-mina pizten du. Fenomeno fisikoek nola funtzionatzen duten zuzenean ikustea esperientzia motibatzailea eta estimulatzailea da, eta horrek sustatzen du Fisikan eta Zientzian oro har etengabe interesatuta egotea.

Gaur egun, Fisikako Laborategiak 50 esperimentu baino gehiago ditu, arlo hauetan sailkatuta:

• Mekanika: plano inklinatuetako dinamika, bi dimentsiotako inpaktuak, inertzia uneak, pendulu balistikoa, etab.
• Uhinak: soinuaren abiadura, soinu uhin akoplatuak, erresonantzia fenomenoak, etab.
• Kimika: gasen legeak, uraren elektrolisia, hidrogenoko erregai pila...
• Elektromagnetismoa: Van de Graafen sorgailua, Lorentz indarra, lurreko eremu magnetikoa zehaztea, eremu magnetiko aldakor baten indukzioa, etab.
• Zirkuitu elektrikoak: transformagailuaren legeak, RLC zirkuituak, energia fotovoltaikoa, etab.
• Termodinamika: hutseko esperimentuak, erradiometroa, Stirling motorra, etab.
• Fisika Kuantikoa: espektroskopia, elektroien desbiderapena eremu elektrikoetan eta magnetikoetan, etab.

Laster esperimentu berri hauek gehituko ditugu:

• Fisika Kuantikoa: Stefan-Boltzmannen legea, efektu fotoelektrikoa, Millikan aparatua, Franck Hertzen esperimentua, elektroien difrakzioa, etab.
• Fluidoen Fisika: biskosimetroa, karga galerak, serieko eta paraleloko ponpak, etab.
• Termodinamika: bero ponpa, bero espezifikoaren neurketa, etab.
• Astrofisika: teleskopio berri batzuk, astroargazkigintzako osagarriak eta espektrografoa.

Eta aurrerago, esperimentu gehiago sartuko ditugu, Fisika Kuantikokoak, Materialetakoak, Optikakoak, Ikusmen Artifizialekoak, Fisika Nuklearrekoak eta Egoera Solidoaren Fisikakoak.

Esperimentu horiekin guztiekin, ikasleek erreplikatu ahal izango dituzte Fisikako asmakuntza eta aurrerapen garrantzitsuak eman zituzten eta Nobel Sariak eskuratu zituzten esperimentu historikoak, hala nola elektroien hodia (J. J. Thompson, 1906), erradioaktibitatea (M.S. Sklodowska-Curie, 1903, 1911), argiaren abiaduraren neurketa (A. A. Michelson, 1907), efektu fotoelektrikoa (A. Einstein, 1921), R. A. Millikanen esperimentua (1923), J. Franck - G.L-Hertzenen esperimentua (1925), elektroien difrakzioa (L. de Broglie, 1929), Erresonantzia Magnetiko Nuklearra (I. Rabi, 1944) eta esperimentu gehiago.

Laborategi honek erakusten du gure ikasleei praktikan eta esperimentazioan oinarritutako kalitatezko prestakuntza eskaintzeko dugun konpromisoa eta ilusioa. Graduko irakasleen taldetik, Fisika ikasteko eta gozatzeko aukera paregabe hau aprobetxatzera gonbidatzen zaituztegu. Zain gaituzue Fisikako Laborategian!